Şehriyar

• Muhammed Hüseyin Şehriyar

 Seyid Muhammed Hüseyin Behçet-Tebrizi , şiirlerinde kullandığı Şehriyar mahlası ile tanınan İran Azerisi şairdir. Şehriyar, şiirlerini hem Azerice hem de Farsça olarak yazmıştır.

 İran Türklerinden olan Şehriyar, 1906'da Tebriz'de doğdu. Babası Mirismail Ağa Hoşgenabî, bir avukattı. İlk öğrenimini doğduğu şehirde tamamlayan şair, Medrese-i Talibiye'de aldığı Arapça ve Arap edebiyatı eğitiminin yanı sıra, Fransızca öğrendi. 1921 yılında Tahran'a gelerek Dar-ül Fünun okulunda tıp eğitimi almaya başlar. 1924 yılında aşkının peşinden Horasan'a gider. 1935 yılında Tahran'a geri dönerek İran Ziraat Bankasında çalışmaya başlar.

 Şehriyar 1929 yılında önsözünü dönemin bilinen şairlerinden olan Bahtiyar, Nafisi ve Muhammed Tagi Bahar'ın yazdığı ilk şiir kitabını neşreder. Şiirlerinde şair Hafız, Sadi, Fuzûlî, M.P. Vaqif, M.E. Sabir ve s.-den etkilenmeler mevcut olan şair, ana dilinde kaleme aldığı Heyder Babaya Salam şiiri ile Türkiye'de ve Sovyetler Birliği'ndeki Türk Cumhuriyetlerinde de büyük bir üne kavuştu.

 1951 yılında Haydar Babaya Selam şiir kitabını yayımladı. (Haydar Baba, köyünün üstünde kurulu olduğu dağın adıdır.)

 Şehriyar İran'da 1979 yılında yapılan İslam devrimini destekledi.

 Tahran'da Mehr hastanesinde akciğer iltihabı ve kalp yetersizliğinden 18 Eylül 1988 yılında vefat eden şairin ölüm günü, O'nun anısına, İran'da Milli Şiir Günü olarak kutlanmaktadır.

Türkün dili tək, sevgili istəkli dil olmaz.

Özgə dile qatsan, bu əsil dil əsil olmaz

Eserleri:

• Haydar Baba'ya Salam, Tebriz, 1951;
• Yad-i ez Heyder Baba, Tahran 1964;
• Seçilmiş Eserleri, Bakı, 1966;
• Divan-ı Türkî Tebriz, 1992;
• Yalan Dünya, Bakı, 1993;
• Tüm Eserleri (4 cilt), Tahran,1971

Heyder Babaya Selam şiiri 76 dile çevrilmiş, Azerbaycan'da ve Türkiye'de bu şiire nazireler yazılmıştır. 

Getme Tersa Balası

Getme tersa balası, men de sene saye gelim, 

Yapışım damenive men de kelisaya gelim.

İzin ver toy gecesi men de sene daye gelim, 

El gatanda sene meşşate, temaşaye gelim.

Mene de bakdın o şehla göz ile, men gara gün, 

Cür’etim olmadı bir temennaye gelim.

Men cehennemde de baş yastığa goysam senile, 

Heç ayılmam ki, durup cenneti-mevaye gelim.

Nene garnında da senle ekiz olsaydım eger, 

İstemezdim doğulup bir de bu dünyaya gelim.

Sen yatıb cenneti rö’yada görende geceler, 

Men de cennetde guş ollam ki, o rö’yaye gelim.

Gıtlıg iller yağışı tek guruyup göz yaşımız 

Kuyi-eşginde gerek bir de müsellaye gelim.

Sen de sehraya marallar kimi bir cık nolur ki, 

Men de seyre cıkanlar kimi sehraya gelim.

Allahından sen eger gorkmıyıp olsan tersa, 

Gorkuram men de dönüp dini-Mesihaye gelim.

Seyk Sen’an kimi donguz otarıp illerce, 

Seni bir görmek üçün mebedi-tersaye gelim.

Yok senem ! Anlamadın anlamadın haşa men 

Bırakıp mescidimi senle kelisaye gelim.

Gel cıkag Turi-tecellaye sen ol cilveyi-Tur, 

Men de Musa kimi o Turi-Tecellaye gelim.

Şiirdir Şehriyarın şii’ri elinde şimşir, 

Kim deyer men bele bir şiir ile de’vaye gelim.

.